Gül Camii

Sesli Anlatım

Yapım Yılı

Kilise, MS 5. veya MS 9. yüzyıl (tahmini 867 - 886) / Cami, 1490

Konumu

Fatih, İstanbul

Kim Yaptırdı

Bizans İmparatoru I. Leon Flavius veya İmparator I. Basileios

Mimarı

Bilinmiyor

- Yapımından sonraki değişiklikler
  • 1490’da camiye çevrildiği kayıt altına alınmıştır.
  • 1509 depreminde zarar görmüş; ahşap çatı ile bir süre korunmuştur.
  • Mimar Sinan döneminde Türk mimarisine uygun olarak basık kubbeler, pencereler ve yan cephe düzenlemeleri yapılmıştır.
  • 1633 Cibalikapı yangını gibi Haliç yangınlarından zarar görmüştür.
  • 1766 İstanbul depreminden sonra minaresi yenilenmiştir.
  • II. Mahmud döneminde Hünkâr mahfili eklenmiştir ve 19. yüzyılda iç kalem işleri yapılmıştır.
  • 2000’li yıllarda yapılan restorasyonlarla dış cephesi raspalanarak (bir kazıyıcı ile boya veya pasın yüzeyden temizlenmesi) taş duvarlar açığa çıkarılmıştır.
- Öne çıkan özellikleri
  • Yapının Bizans döneminde Aya Theodosia veya Aya Euphemia adına yapılmış bir kilise olduğu rivayet edilmektedir.
  • Kapalı haç planlı, üç apsisli bir Bizans yapısıdır. Dört ana kemeri ve Türk dönemi yapımı basık, sekizgen kasnaklı kubbeleri vardır.
  • Mihrabın sağında Hz. İsa’nın havarilerinden birine atfedilen bir yatır mezarı bulunur. Halk arasında “Gül Baba” veya son Bizans imparatoru XI. Konstantinos’un burada gömülü olduğu rivayet edilir.
  • İç duvarlarında Bizans döneminden kalma süsleme yoktur. 19. yüzyıldan kalma kalem işi nakışlar ve “mühr-i Süleyman” motifleri ile süslenmiştir.
  • Cami yakınında II. Mahmud’un kızı Âdile Sultan tarafından vakfedilmiş bir sıbyan mektebi bulunur.