Barbaros Hayreddin Paşa Türbesi

Barbaros Hayreddin Paşa

Ünvanı: Kaptan-ı Derya
Doğumu/Ölümü: 1478 - 1546
Hakkında: Asıl adı Hızır Reis olan Barbaros Hayreddin Paşa, Osmanlı tarihinin en büyük denizcilerinden biri olarak kabul edilir. “Barbaros” lakabı, ağabeyi Oruç Reis'in kızıl sakallarından dolayı Avrupalılar tarafından verilmiş, Hızır Reis'e de zamanla geçmiştir. “Hayreddin” unvanı ise Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman tarafından “Dinin hayırlısı” anlamında verilmiştir. Denizciliğe genç yaşta başlamış, Kuzey Afrika’da faaliyet gösteren korsanlar arasında hızla yükselmiştir. Oruç Reis’in ölümünden sonra Cezayir Beylerbeyi olmuş ve 1533’te Osmanlı hizmetine girerek Kaptan-ı Derya (Donanma Komutanı) unvanını almıştır. 1538’de Preveze Deniz Savaşı’nda Haçlı donanmasını yenilgiye uğratarak Osmanlı donanmasının Akdeniz’deki üstünlüğünü kesinleştirmiştir. Bu zafer, Osmanlı denizciliğinin altın çağını başlatmıştır. 1546 yılında İstanbul'da vefat eden Barbaros Hayreddin Paşa, Beşiktaş’ta kendi adıyla anılan türbeye defnedilmiştir. Mezarı, bugün de Türk denizcileri için bir simge niteliğindedir.

Cezayirli Hasan Paşa

Ünvanı: Kaptan-ı Derya, Sadrazam
Doğumu/Ölümü: 1713 - 1790
Hakkında: Cezayirli Gazi Hasan Paşa, Osmanlı donanmasının en önemli komutanlarından biri olup, cesareti, denizcilik bilgisi ve özellikle sadakatiyle tanınmıştır. Aslen Gürcü veya Arnavut kökenli olduğu düşünülmektedir. Genç yaşta devşirilmiş ve Cezayir’de yetişmiştir. Buradaki hizmetleriyle sivrilmiş ve “Cezayirli” lakabını almıştır. 1769-1774 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında gösterdiği başarılar neticesinde Kaptan-ı Derya olmuş, özellikle 1773’teki Çeşme Faciası sonrası Osmanlı donanmasını yeniden toparlamada büyük rol oynamıştır. Denizcilikteki liyakati sayesinde Osmanlı donanmasına disiplin kazandırmış ve modernleştirme çabalarına öncülük etmiştir. 1786 yılında sadrazamlığa atanmış, ancak bu görevde uzun süre kalmamıştır. Aynı zamanda aslan beslemesiyle de tanınır; sarayında dolaşan evcil bir aslanı olduğu halk arasında meşhurdur. 1790 yılında İstanbul’da vefat etmiş, Beşiktaş’ta kendi adıyla anılan türbesine defnedilmiştir.

Frenk Cafer Paşa

Ünvanı: Kaptan-ı Derya
Doğumu/Ölümü: 16. yüzyıl – 1608
Hakkında: Aslen İtalyan kökenli olan Frenk Cafer Paşa (veya Cafer Ağa Paşa), Türk denizciler tarafından ele geçirildikten sonra Osmanlı hizmetine girmiş, Müslüman olduktan sonra donanmada hızla yükselmiştir. Sicil-i Osmani’ye göre, Kılıç Ali Paşa’nın kölelerinden biri olarak Osmanlı sisteminde yetişmiş ve önemli idari görevlerde bulunmuştur. 1570’lerden itibaren Kıbrıs Beylerbeyliği ve Magosa Sancakbeyliği gibi görevlerde bulunmuş, ayrıca iki dönem Trablusgarp muhafızlığı yapmıştır. Toplamda dört kez Kıbrıs Beylerbeyiliğine atanarak adada iz bırakan yöneticilerden biri olmuştur. 1603-1604 ve 1606-1608 yıllarında iki kez Kaptan-ı Derya olarak Osmanlı donanmasının başında görev almıştır. Bu dönemde özellikle Toskana, Malta ve İspanya bağlaşıklarının Akdeniz’deki saldırılarına karşı Osmanlı deniz gücünü harekete geçirmiş; Preveze, Dıraç ve Navarin gibi noktalarda faaliyet göstermiştir. Ancak büyük bir deniz muharebesi gerçekleşmeden donanma geri çekilmiştir.Görev süresi boyunca hem askeri hem de idari alanda etkili olan Cafer Paşa, aynı zamanda hayır eserleriyle de anılmaktadır. Girne’deki Ağa Cafer Paşa Camii, Magosa’daki çeşme ve hamam, onun kurduğu vakıflar sayesinde günümüze ulaşan mimari eserlerdendir.

Yapım Yılı: 1541-1542

Kim Yaptırdı: Kanuni Sultan Süleyman

Mimarı: Mimar Sinan

Öne Çıkan Özellikleri:

Türbe klasik Osmanlı mimarisine uygun sekizgen planlı, kesme taş bir yapıdır.
Giriş üzerinde yer alan kitâbede Barbaros Hayreddin Paşa’nın unvanlarıyla birlikte 948 (1541-42) yılı belirtilir. Üst kemerde celî sülüsle “Allahümme’ftah lehû ebvâbe rahmetike” yazılıdır.
Girişin önünde iki sütuna oturan ve mermerden yapılmış ayna tonozlu bir revak yer alır.
Tüm cepheler simetrik olup altta dikdörtgen söveli, üstte renkli camlı ve alçı petek şebekeli pencerelerle hareketlendirilmiştir.
Kubbesi, sekizgen bir kasnak üzerine oturur ve iç mekâna ferah bir atmosfer katar.
Kubbe ortasında altın yaldızla yazılmış Besmele ile birlikte A‘râf Sûresi 89. âyeti yer almaktadır.
İç süslemelerde rumi, palmet ve şemse motifleri ile mukarnas köşelikler dikkat çeker.
Türbe içinde dört sanduka yer alır: Barbaros Hayreddin Paşa, hanımı Bâlâ Hatun, Cafer Paşa ve Cezayirli Hasan Paşa.
Ayrıca içeride iki büyük şamdan, bir ahşap Kur’an mahfazası, sakal-ı şerif muhafazası, metal vazo ve hattat Seyyid İbrahim’in 1816 tarihli hat levhası bulunmaktadır.
Türbe, Hayreddin Paşa’nın Beşiktaş sahilindeki yalısına yakın bir konumda inşa edilmiştir.
Türbenin çevresinde zamanla oluşan hazîrede Barbaros’un yakınları ve çeşitli devlet erkânı defnedilmiş, ancak 1944’te buraya yapılan Barbaros Anıtı nedeniyle hazîre kaldırılmıştır.

Rota

Asude Hatun Türbesi

Barbaros Hayreddin Paşa Türbesi

Barbaros Hayreddin Paşa

Cezayirli Hasan Paşa

Frenk Cafer Paşa

Beşiktaş, İstanbul

Rota

Paylaş, Herkes Bilsin

T.C. İstanbul Valiliği

Ziraat Katılım