Bala Süleyman Ağa Türbesi
SESLİ ANLATIM:
TÜRBEDEKİ KİŞİ:
Bala Süleyman Ağa
TÜRBE KONUMU:
Fatih, İstanbul
ÜNVANI:
Yeniçeri Topçubaşısı, Nimel Ceyş
DOĞUMU / ÖLÜMÜ:
14. yüzyıl - 15. yüzyıl
Kişi Hakkında:
- Topçubaşı Bala Süleyman Ağa, İstanbul’un fethine katılan ve “nimel ceyş” içinde yer alan seçkin askerlerden biridir.
- Fetihten sonra Silivrikapı’da kagir duvarlı, ahşap çatılı mütevazi bir mescid ve kuyu inşa ettirmiştir. Kendi yaptırdığı bu mescidin haziresine defnedilmiştir.
- Askeri görevlerinin yanı sıra vakıf eserleriyle de anılan Süleyman Ağa, İstanbul’un fethine katılan öncü şahsiyetlerden biri olarak hatırlanır.
Türbe Hakkında:
Yapım Yılı: 1862–63
Kim Yaptırdı: Sazkar Kalfa (Sultan II. Mahmud’un saraylılarından)
Mimarı: Bilinmiyor
Öne Çıkan Özellikleri:
- Türbe, Bala Külliyesi içinde yer alan cami-tevhidhaneye bitişik olarak inşa edilmiştir.
- İlk olarak hazirede yer alan mezar, 19. yüzyılda külliyenin genişletilmesi sırasında türbe haline getirilmiştir.
- 1894 İstanbul depreminde zarar gören yapılar II. Mahmud’un kızı Adile Sultan tarafından tamir ettirilmiştir.
- Türbede Bala Süleyman Ağa ile birlikte eşi, Nakşibendi şeyhi Şumnulu Ali Efendi ve ailesine ait toplam altı ahşap sanduka yer almaktadır.
- Türbenin içinde, ilk mescidle birlikte yapılan kuyu da bulunmaktadır. Kuyunun ahşap bileziği, çıkrığı ve kovası hala mevcuttur.
- Türbenin tavanı sekizgen yıldız biçiminde çıtalarla süslenmiştir; bu sade süsleme dönemin geç Osmanlı mimarisine uygundur.
- Türbe cephesi, ahşap saçak, kabartma motifler ve hattat Ömer Faik Efendi’ye ait ayet kuşağıyla bezenmiş, klasik Osmanlı hat sanatının güzel örneklerini taşımaktadır.
- Türbe, cami ve külliyenin bir parçası olarak Nakşibendî ve Rifâî tarikatları için bir merkez olmuş, postnişinlerin defnedildiği kutsal bir alan hâline gelmiştir.
- Türbe ile cami arasında pencere bağlantısı bulunmakta; bu detay, tarikat yapılarında görülen ruhani yakınlığı temsil eder.