Beşir Ağa Türbesi
Kişi Hakkında:
- Afrika’dan küçük yaşta köle olarak İstanbul’a getirilen Hacı Beşir Ağa, Yapraksız Ali Ağa’nın çırağı olarak saraya girdi.
- Enderun’da ilerleyerek Sultan III. Ahmed’in musahibi ve ardından saray hazinedarı oldu. 1713’te sürgünle Kıbrıs ve Mısır’a gönderildikten sonra Şeyhülharemliğe atanarak hac farizasını da yerine getirdi.
- 1717’de İstanbul’a döndü ve tam 29 yıl boyunca Darüssaade Ağalığı (Kızlar Ağalığı) görevinde bulundu.
- III. Ahmed ve I. Mahmud dönemlerinde büyük nüfuz sahibiydi. Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın sadrazamlığa getirilmesinde etkili oldu. Padişahlar üzerinde sağladığı etki ile devletin yüksek düzeyli atamalarında da söz sahibiydi. Dindar, hayırsever ve kitap meraklısı bir kişilikti; birçok külliye, darülhadis, çeşme, sebil, mektep ve kütüphane yaptırdı.
Türbe Hakkında:
Yapım Yılı: 18. yüzyıl
Kim Yaptırdı: Bilinmiyor
Mimarı: Bilinmiyor
Öne Çıkan Özellikleri:
- Eyüp Sultan Camii’nin avlusunda, şadırvan ile türbe avlusu arasında, geçiş kapısının hemen solunda yer alır.
- Kitabesi sanat değeri yüksek, Hattat el-Hac İsmail Efendi’nin elinden çıkmadır.
- Türbe penceresinde Beşir Ağa tarafından yaptırılmış bir sebil bulunmaktadır.
- Türbenin hemen yakınında, Beşir Ağa’nın 1734-35’te inşa ettirdiği Darülhadis (Baba Haydar Caddesi üzerinde) ve çeşme ile mektep ve kütüphaneden oluşan bir küçük külliye yer alır.
- Eyüp Nişanca’da çeşmesi, Cağaloğlu’nda cami, medrese, kütüphane, tekke, sebil ve mektepten oluşan geniş çaplı bir külliyesi de bulunmaktadır.
- Topkapı Sarayı’nda mescit, Kahire ve Medine’de sebil ve medreseler, İstanbul’un çeşitli yerlerinde de çok sayıda çeşme, mektep ve kitaplık onun hayratları arasındadır.
- Eyüp Sultan Camii dışına yaptırdığı iki mahfel günümüze ulaşamamıştır.
