Cedid Havatin Türbesi
Kişi Hakkında:
- Sultan V. Murad, 1840 yılında İstanbul’da doğmuştur. Babası Sultan Abdülmecid, annesi Gürcü asıllı Şevkefza Kadın’dır.
- Fransızca öğrenmiş, edebiyata ve sanata düşkünlüğüyle tanınmış; Ziya Paşa ve Namık Kemal gibi dönemin önemli şairleriyle yakınlık kurmuştur. Piyano çalmayı öğrenmiş, Batı müziğine ilgi duymuş ve besteler yapmıştır.
- 1876 yılında amcası Sultan Abdülaziz’in tahttan indirilmesinden sonra padişah olmuştur. Ancak akli dengesinin bozuk olduğu gerekçesiyle üç ay sonra tahttan indirilmiş ve Osmanlı tarihinin en kısa süre tahtta kalan padişahlarından biri olmuştur.
- Hayatının geri kalanını Çırağan Sarayı’nda geçirmiştir. Batı düşüncesine yakınlığıyla tanınan V. Murad’ın, masonlukla ilgilendiği ve bu düşüncenin Gal Prensi ile tanıştıktan sonra geliştiği aktarılır.
Türbe Hakkında:
Yapım Yılı: 19. yüzyıl sonu
Kim Yaptırdı: Osmanlı Sarayı
Mimarı: Bilinmiyor
Öne Çıkan Özellikleri:
- Cedid Havatin Türbesi, Hatice Turhan Sultan Türbesi’nin yetersiz kalmasından sonra kadınlar için eklenen Havatin Türbesi’ne ilave olarak yapılmış yeni bir türbedir. Dikdörtgen planlı olan yapı, kuzeybatı kısmında bir kubbeye sahiptir. Türbeye hem batı cephesindeki bir kapıdan, hem de Havatin Türbesi’nin kuzeyindeki bir pencereden giriş sağlanabilir.
- Mekanın aydınlatılması, doğu ve batı cephelerindeki alt pencereler ile kuzeydeki üst pencerelerle sağlanmaktadır. Alt pencereler lokmalı demir şebekelidir.
- Kubbe, kasnak ve pandantiflerde siyah ve maviye çalan gri tonlarında kalem işi süslemeler yer alır. Özellikle sepet örgülü vazolardan taşan çiçek motifleri, yaprak çerçevelerle bezenmiştir. Ayrıca Kabe ve Medine’yi tasvir eden freskolar da dikkat çeker.
- Sultan V. Murad’a ait sanduka, sanat değeri yüksek pirinç şebekelerle çevrilmiştir. Bazı sandukaların üzerinde ise kadife üzerine sim işlemeli puşideler bulunmaktadır. Türbe mimarisi, dönemin Osmanlı süsleme ve anıtsal gömü geleneğini yansıtır.
