Cerrah Mehmed Paşa Türbesi
Kişi Hakkında:
- Aslen devşirme kökenli olan Cerrah Mehmed Paşa, Enderun’da yetişmiş, Has Oda’da saray cerrahı olarak görev yapmıştır. Bu dönemde Sultan III. Murad’ın oğlu Şehzade Mehmed’i sünnet etmiş, bu nedenle “Cerrah” lakabıyla anılmıştır. 1578’de evlendiği Gevherî Memlük Sultan, Kaptan-ı Deryâ Piyâle Paşa’nın dul eşidir.
- Kariyerinde Yeniçeri Ağalığı, beylerbeyilik ve çeşitli vezirlik görevlerinden sonra 1598-1599 yılları arasında Sadrazam olarak görev yapmıştır. Hastalığı nedeniyle görevden alınmış, 1604 yılında vefat etmiştir. Cerrah Mehmed Paşa, saray hizmetinden devletin en yüksek makamına uzanan çizgisiyle Osmanlı idarî yapısında etkili bir figürdür.
Türbe Hakkında:
Yapım Yılı: 1604
Kim Yaptırdı: Cerrah Mehmed Paşa
Mimarı: Mimar Davud Ağa
Öne Çıkan Özellikleri:
- Türbe, 1593-94 yıllarında inşa edilen Cerrah Mehmed Paşa Külliyesi içinde yer alır. Külliye cami, medrese, mektep, dershane, sebil, çeşme, çifte hamam ve türbeden oluşmaktadır. Türbe, cami avlusunun kuzeybatı köşesinde, avlu duvarına bitişik şekilde konumlanmıştır.
- Klasik Osmanlı mimarisi özelliklerini taşıyan türbe, sekizgen planlı, kesme taştan ve kubbe ile örtülüdür. Alt pencereleri dikdörtgen mermer söveli, üsttekiler ise sivri kemerlidir. Önceki dönemlerde var olan ahşap revak günümüze ulaşmamıştır; günümüzde modern bir ahşap sundurma yer almaktadır.
- Türbe iç mekânı oldukça sadedir. Kubbe iç yüzeyinde bitkisel motiflerden oluşan kalem işi süslemeler yer almaktadır. İçeride Cerrah Mehmed Paşa ve iki oğluna ait toplam üç ahşap sanduka bulunmaktadır.
- Türbe, İstanbul’un Cerrahpaşa semtine adını veren önemli bir tarihî kişilik olan Cerrah Mehmed Paşa’nın anı mekânıdır. Türbe ve külliyesi Osmanlı şehircilik ve mimarlık mirası açısından kıymetli bir yapılar topluluğudur.
