Pertevniyal Valide Sultan Türbesi

SESLİ ANLATIM:

TÜRBEDEKİ KİŞİ:

Pertevniyal Valide Sultan

TÜRBE KONUMU:

Fatih, İstanbul

ÜNVANI:

Valide Sultan

DOĞUMU / ÖLÜMÜ:

1810 - 1884

Kişi Hakkında:
  • Pertevniyal Valide Sultan, II. Mahmud’un beşinci hanımıdır; valideliği öncesi hayatı hakkında fazla bilgi yoktur. 1861’de oğlu Sultan Abdülaziz’in tahta çıkmasıyla Valide Sultan unvanını aldı ve devlet işlerinde büyük nüfuz sahibi oldu; bu yüzden “ümmü’l-cihân” olarak anıldı. 
  • Devlet işlerine müdahalesi bilinir, halk ve memurlar dilekçelerini ona da sunardı. Savurganlığı özellikle Mısırlı hidiv ailesiyle ilişkilerinde ortaya çıkmış, hediyelere büyük harcamalar yapmıştır.
  • Oğlunun tahttan indirilmesine ve trajik ölümüne tanık oldu, bu olaydan sonra içine kapanarak zorluklar yaşadı. II. Abdülhamid tahta çıkınca yeniden saygı ve hürmet gördü; onun dördüncü hanımı Müşfika Hanım, Pertevniyal Sultan’ın yetiştirmesidir. 
  • Abdülaziz’in düşürülmesiyle ilgili kişilerin Taif’e sürgün edilmesine memnuniyetini teşekkür mektubuyla ifade etmiştir. Hayırseverliğiyle tanınan Pertevniyal Valide Sultan, zor durumda olanlara yardım etmiş, ayrıca Kudüs’teki Kubbetü’s-Sahra için Paris’ten özel avize getirterek bağışlamıştır.
Türbe Hakkında:

Yapım Yılı: 1871

Kim Yaptırdı: Pertevniyal Valide Sultan

Mimarı: Bilinmiyor

Öne Çıkan Özellikleri:

  • Neo-Klasik ve Ampir üslubunda, yüksek bir platform üzerine yapılmıştır. Türbenin dış kapısı üzerine mermer kabartma tekniğinde celi-sülüs yazı ile Yasin suresinin 58. Ayeti, iç kapısının üzerine de yine aynı teknikte Yusuf suresiin 64. Ayeti yazılmıştır. 
  • Türbe kesme küfeki taşından dikdörtgen planlı olup, orta bölü ve buraya bakan dört ayrı küçük mekandan meydana gelmiştir. 
  • Üzeri kubbe ile örtülüdür. Kubbe eteğine de celi sülüs ile Bakara suresinin 255 ve Haşr suresinin 21-24. Ayetleri yazılmıştır. 
  • Türbe içerinde Pertevniyal Valide Sultan’dan başka torunu Yusuf İzzettin Efendi’nin oğlu Sadedi Efendi, gelini ve Yusuf İzzettin Efendi’nni eşi Cesm-i Ahu Hatun ve gelininin annesi Mestare Hanım da medfundur.