Pertevniyal Valide Sultan Türbesi
SESLİ ANLATIM:
TÜRBEDEKİ KİŞİ:
Pertevniyal Valide Sultan
TÜRBE KONUMU:
Fatih, İstanbul
ÜNVANI:
Valide Sultan
DOĞUMU / ÖLÜMÜ:
1810 - 1884
Kişi Hakkında:
- Pertevniyal Valide Sultan, II. Mahmud’un beşinci hanımıdır; valideliği öncesi hayatı hakkında fazla bilgi yoktur. 1861’de oğlu Sultan Abdülaziz’in tahta çıkmasıyla Valide Sultan unvanını aldı ve devlet işlerinde büyük nüfuz sahibi oldu; bu yüzden “ümmü’l-cihân” olarak anıldı.
- Devlet işlerine müdahalesi bilinir, halk ve memurlar dilekçelerini ona da sunardı. Savurganlığı özellikle Mısırlı hidiv ailesiyle ilişkilerinde ortaya çıkmış, hediyelere büyük harcamalar yapmıştır.
- Oğlunun tahttan indirilmesine ve trajik ölümüne tanık oldu, bu olaydan sonra içine kapanarak zorluklar yaşadı. II. Abdülhamid tahta çıkınca yeniden saygı ve hürmet gördü; onun dördüncü hanımı Müşfika Hanım, Pertevniyal Sultan’ın yetiştirmesidir.
- Abdülaziz’in düşürülmesiyle ilgili kişilerin Taif’e sürgün edilmesine memnuniyetini teşekkür mektubuyla ifade etmiştir. Hayırseverliğiyle tanınan Pertevniyal Valide Sultan, zor durumda olanlara yardım etmiş, ayrıca Kudüs’teki Kubbetü’s-Sahra için Paris’ten özel avize getirterek bağışlamıştır.
Türbe Hakkında:
Yapım Yılı: 1871
Kim Yaptırdı: Pertevniyal Valide Sultan
Mimarı: Bilinmiyor
Öne Çıkan Özellikleri:
- Neo-Klasik ve Ampir üslubunda, yüksek bir platform üzerine yapılmıştır. Türbenin dış kapısı üzerine mermer kabartma tekniğinde celi-sülüs yazı ile Yasin suresinin 58. Ayeti, iç kapısının üzerine de yine aynı teknikte Yusuf suresiin 64. Ayeti yazılmıştır.
- Türbe kesme küfeki taşından dikdörtgen planlı olup, orta bölü ve buraya bakan dört ayrı küçük mekandan meydana gelmiştir.
- Üzeri kubbe ile örtülüdür. Kubbe eteğine de celi sülüs ile Bakara suresinin 255 ve Haşr suresinin 21-24. Ayetleri yazılmıştır.
- Türbe içerinde Pertevniyal Valide Sultan’dan başka torunu Yusuf İzzettin Efendi’nin oğlu Sadedi Efendi, gelini ve Yusuf İzzettin Efendi’nni eşi Cesm-i Ahu Hatun ve gelininin annesi Mestare Hanım da medfundur.