Şeyh Mehmed Nuri Efendi Türbesi
Kişi Hakkında:
- Tarsusizade Mehmed Nuri Efendi, 24 Kasım 1859’da İstanbul Üsküdar’da doğdu. Babası Rumeli kazaskeri pâyeli Hacı Osman Kâmil Efendi, annesi ise Şerife Hatice Hanım’dır. İlk eğitimini 1868 yılında Şeyh Ebülvefâ Mahallesi’nde aldı, ardından babasından ve dönemin önde gelen alimlerinden dersler gördü.
- 1877 yılında müderris olarak devlet hizmetine girdi. 1883-1891 yılları arasında kazaskerlik, Evkāf-ı Hümâyun gibi kurumlarda çeşitli bürokratik görevler üstlendi.
- 1903’te Edirne kadılığına, 1905’te Evkāf-ı Hümâyun müsteşarlığına atandı. 1912’de Mısır kadılığına tayin edilerek Kahire’ye gitti ve bu görevini 1915’e kadar sürdürdü.
- 1920 yılında Anadolu kazaskerliği pâyesini aldı ve II. Şûrâ-yı Saltanat’a katılanlar arasında yer aldı. 27 Eylül 1920’de Damad Ferid Paşa hükümetinde şeyhülislâmlığa getirildi.
- Görevine 1922’de saltanatın kaldırılmasına kadar devam etti. Şeyhülislâmlığı süresince Millî Mücadele’ye karşı gibi görünse de Ankara lehine görüşler taşıdığı iddia edilir.
- Bu tutumu sayesinde 150’likler listesine (sürgün listesi) alınmadı. Cumhuriyet döneminde emeklilik maaşı talebi reddedildi, kızı için yapılan başvurular da sonuçsuz kaldı.
- Hayatının son yıllarını Üsküdar’daki yalısında yalnızlık içinde geçirdi ve 30 Temmuz 1927’de vefat etti.
Türbe Hakkında:
Yapım Yılı: 1856
Kim Yaptırdı: Bilinmiyor
Mimarı: Bilinmiyor
Öne Çıkan Özellikleri:
- Kare plânlı olan türbenin çatısı son tamirde kurşun ile kaplanmıştır.
- Caddeye bakan büyük hâcet penceresinden başka, cami avlusuna bakan iki penceresi daha vardır.
- Hiçbir yerinde kitâbesi bulunmayan yapının kapısı arka tarafta olup, sağ tarafında ve set üzerinde Şubat 1891 tarihinde vefat eden Hacı Mehmet Hulusi Efendi’nin ve Kasım 1905 tarihinde vefat eden İbrahim Edhem Surûrî Efendi’nin kabirleri vardır.
- Avluya bakan pencerelerin önünde ise, 1587 tarihinde vefat eden Kurban Nasuh’un, yine set üzerinde kabri bulunmaktadır.
- Türbe, 1974 tarihinde Dr. Sabahaddin Tonguç Bey tarafından tamir ettirilmiş ve bu arada da, dört cephesi kesme taş ile kaplanmıştır.
- Türbe içinde üç sanduka vardır. Biri, Şeyh Mehmet Nuri Efendi’ye; ikincisi Şeyh Tevfik Efendi’ye; üçüncüsü ise, Hidayetullah ismiyle de anılan Şeyh Nuri Efendi’nin kızı Hediye Sultan Hanım’a aittir.
- Türbede ayrıca duvarlarda asılı vaziyette, Rufaîliğe mahsus çeşitli boyda şişler, iğneler durmakta idi. Son tamirde bunlar kaldırılmıştır.
