Sesli Anlatım
Yapım Yılı
1453-1457
Konumu
Fatih, İstanbul
Kim Yaptırdı
Bâlâ Süleyman Ağa (Fatih Sultan Mehmet’in topçubaşılarından ve Ni’me’l-Ceyş’ten*)
Mimarı
Bilinmiyor
- Yapımından sonraki değişiklikler
- 18. yüzyıl sonlarında cami çevresinde bir tekke tesis edilmiştir.
- Harap hale gelen cami, 1862-63 yılında Sazkâr Kalfa tarafından daha geniş kapsamlı olarak yeniden inşa edilmiştir; cami-tevhidhane de bu tarihte kubbeli olarak yapılmıştır.
- 1894 yılındaki büyük İstanbul depreminde hasar gören cami, türbe ve tekke binaları, Sultan II. Mahmud’un kızı Âdile Sultan tarafından yeniden yaptırılmıştır.
- Sultan Abdülmecid’in eşi Perestû Kadınefendi, tekkeye odalar, sebil, çeşme ve muvakkithane eklemiş; ayrıca “Bâlâ Mektebi” olarak bilinen bir mektep de yaptırmıştır.
- Tekkelerin kapatılmasından sonra bazı yapılar zamanla harap olmuştur.
- 1950 ve 1973 yıllarındaki restorasyonlarla cami yeniden ibadete açılmıştır.
- Son olarak, 2022 yılında geniş kapsamlı bir restorasyondan geçirilmiştir.
- Öne çıkan özellikleri
- Sekizgen planlı, kubbeli ve ampir üslubunda yapılmış olan caminin giriş kapısında taş kemerli, iki kanatlı ahşap bir kapı bulunmaktadır. Kapı üstünde 1279 tarihli, yeşil zemin üzerine altın sarısı yazılı bir kitabe mevcuttur. Yapının çatısı geniş ve dikkat çekici bir estetikle kaldırımın üzerine kadar uzanmaktadır.
- Kapının iki yanında uzun, zarif pencereler; çatının altında tek sıra hüsn-i hat ve Besmele ile başlayan Ayet-el Kürsi yazıları bulunmaktadır. Minarenin olduğu tarafta caminin estetik detayları göze çarpmaktadır.
- İç mekânda pencereler ve mihrap ince işçilikle süslenmiştir. İçeride Hasan Rıza Efendi’nin büyük boy hilyesi ve Sancak-ı Şerif bulunmaktadır.
- Geniş avluda ağaçlar, kabirler ve şadırvan yer almaktadır.
- 2022’de caminin karşısında bulunan Bâlâ Mektebi restore edilerek bir sivil toplum kuruluşuna devredilmiştir. Mektebin cephesinde tuğra ve H. 1323 (Miladi olarak 1905/1906) tarihli bir kitabe bulunmaktadır.
* Kuşatmada bulunan askerler Ni’me’l Ceyş (mutlu asker) ve fethi gerçekleştiren komutan Ni’me’l-emir (mutlu komutan) ünvanlarıyla onurlandırılmıştır.