Cafer Paşa Türbesi

Cafer Paşa, devşirme usulüyle saraya alınmış ve Enderun’da yetişmiştir. 1530-31 yıllarında henüz “Cafer Ağa” iken Kanuni Sultan Süleyman’ın silahtarı (kılıç-dar) olarak görev yapmaya başlamıştır. Yüz hatları ve fiziki görünümüyle Kanuni’ye olan benzerliği, dönemin kroniklerinde dikkat çeken bir özelliği olmuştur.
II. Selim devrinde Sadrazam Sokullu Mehmed Paşa’nın himayesine girerek baş kapıcıbaşı, ardından Yeniçeri Ağası olmuş ve Sokullu’nun kızıyla evlenerek saray hanedanıyla akrabalık kurmuştur. 1568-69 İstanbul yangınında ihmali olduğu gerekçesiyle görevden alınmış; ancak ceza olarak gönderildiği Rumeli Beylerbeyliği, dönemin en itibarlı görevlerinden biridir.
III. Murad döneminde yeniden merkeze çağrılarak kubbealtı beşinci vezirliğine yükselmiştir. 1586/1587’devefat etmiş (bazı kaynaklara göre şehit edilmiştir) ve halen Eyüpsultan’da bulunan kendi türbesine defnedilmiştir.

Yapım Yılı: 1585

Kim Yaptırdı: Cafer Paşa

Mimarı: Bilinmiyor

Öne Çıkan Özellikleri:

Türbe, Cafer Paşa’nın kendi adını taşıyan külliyesi (medrese ve tekke) içinde yer almaktadır. İki katlı bir cephe düzenine sahip olan türbe, alt katta dikdörtgen biçimli, lokmalı demir şebekeli dört pencere, üst katta ise sivri kemerli dört pencere ile hareketlendirilmiştir. Cephenin sağında aksı çarpık kemerli bir giriş daha yer almaktadır.
Türbenin asıl girişi sivri kemerli ve kitabeli bir kapı ile sağlanmakta olup, günümüzde bu kapı harap haldedir. Türbenin yanında yer alan medrese girişinden üstü açık bir geçit ile dershane-mescid bölümüne geçilmektedir.
İç mekânda Cafer Paşa’ya ait sanduka ile oğlu İsfendiyar Bey’in ve aile fertlerinin mermer lahitleri yer almaktadır. Türbenin mimari yapısı tekke işleviyle bağlantılıdır; son dönemde Halvetiyye tarikatından Kadiriyye’ye, ardından Mehmed Salih Sırrı Efendi ile birlikte Sa‘diyye tarikatına dönüşmüştür.
Tekke olarak kullanılmaya başlandıktan sonra tevhidhâne kısmı türbeden bir duvar veya parmaklıkla ayrılmıştır. Yapı, bir dönem meşihat merkezi (şeyhlik merkezi) olarak da kullanılmıştır.
Türbe ve tekke yapısı içinde yer alan bazı bölümler son dönemlerde dükkan olarak da işlev görmüştür; halen türbe cephesine bitişik bir baraka mevcuttur.