Mesnevihane Camii
- Yapımından sonraki değişiklikler
- İnşasından kısa bir süre sonra mescid-dershaneye bir minare eklenmiştir.
- 1852’de Nevfidan Kadınefendi tarafından bir kuyu bileziği (su kuyusunun ağzına oturtulan silindir biçiminde taş) yaptırılmıştır.
- Tekkelerin kapatılmasından sonra (1925), yapıların bazı bölümleri harap olmuş, tevhidhâne, selâmlık, derviş hücreleri ve kütüphane yıkılmıştır.
- 1968’de onarım görmüş, mescid-dershane cami olarak kullanılmaya başlanmıştır.
- Son cemaat yerinin verandası ahşap yerine beton haline getirilmiştir.
- Öne çıkan özellikleri
- Darülmesnevî Tekkesi olarak da bilinir.
- Cami, Sultan II. Mahmud döneminden itibaren Osmanlı mimarisinde etkili olan bir üslup olan ampir üslubu ile inşa edilmiştir.
- Yapı, kareye yakın dikdörtgen planlı, moloz taş ve tuğla duvarlı bir yapıdır. Kapı ve pencere söveleri küfeki taşı ile çevrelenmiş olup çatı kırma çatılı ve kiremitle kaplıdır. Basık kemerli ahşap verandası sonradan beton olarak değiştirilmiştir. Çubuklu ahşap tavanı ve sade iç mekânıyla dikkat çeker.
- Minaresi yapıya sonradan eklenmiş olup tek şerefeli ve tuğla örgülüdür. En ilginç detayı, Mevlevi sikkesi (başlık) biçimindeki minare alemi olup özgün bir mimari detay sunar.
- Altıgen prizma biçimindeki şadırvanın haznesi dalgalı şerit kabartmalarla süslenmiştir. 1852 yılında Nevfidan Kadınefendi tarafından yaptırıldığını belgeleyen sülüs bir kitâbe bulunmaktadır.
- Dikdörtgen prizma biçiminde tuğla örgülü su haznesi, avluya bakan cephesinde küçük bir mermer çeşmeye sahiptir.
- Tekkede Şeyh Mehmed Murad Efendi’nin ahşap sandukasını barındıran türbe, dikdörtgen planlıdır. Türbe, kırma çatılı ve tuğla duvarlı bir yapıdır. Batı cephesindeki pencerenin üzerinde Şeyh Mehmed Murad Efendi’nin adı ve vefat tarihi yazılıdır.
- Yapının inşa amacı Mevlânâ’nın Mesnevî’sini okutmak, tasavvuf ilmini ve Farsçayı öğretmektir. İstanbul’da açılan son darülmesnevî olarak bilinir. Kapı üzerindeki kitâbede, hattat Ali Haydar Bey’in talik yazısıyla “Darülmesnevî”nin kuruluş amacı belirtilmiştir.
