Molla Fenari İsa Camii
Yapımından Sonraki Değişiklikler:
- 1286-1304 arasında İmparatoriçe Theodora Palaiologina tarafından yapıya ikinci bir kilise eklenmiştir; 14. yüzyılda narteks ve şapel ilave edilmiştir.
- 1497-1498’de camiye çevrilmiş, bu süreçte minare eklenmiş ve bazı iç düzenlemeler yapılmıştır. 1633 yangınında zarar gören yapı, Sadrazam Bayram Paşa tarafından 1636’da onarılarak cami olarak kullanılmaya başlanmıştır.
- 1782’deki yangın ve 1831-1832 yıllarında kapsamlı onarım geçirmiştir.
- 1918 Fatih yangınından sonra uzun yıllar harabe halinde kalmış, 1960 ve 1970’li yıllarda restorasyon görmüştür.
Öne Çıkan Özellikleri:
- Yapı, Bizans döneminde Lips Manastırı olarak adlandırılmıştır.
- Ana yapı, birbiriyle bitişik üç bölümden oluşur: “Kuzey Kilise”, “Güney Kilise” ve 14. yüzyılda eklenen L biçimli koridorlar. Kuzey Kilise, “Kapalı Yunan Haçı” planına sahip olup kubbeleri kasnakları ile özgün Bizans dönemi mimarisini yansıtır.
- Güney cephede Bizans mozaik süslemeler, kuzey şapelde ise Aya Evdokia ikonası gibi Bizans dönemi kalıntıları bulunmuştur.
- Minare, mihrap ve eklenen şapel kalıntıları, yapının Osmanlı dönemi cami kimliğini yansıtır.
- 1929 kazılarında Bizans döneminden kalan 22 lahit ortaya çıkarılmış, kuzey ve güney duvarlarda mezar şapelleri gün yüzüne çıkmıştır.
