Mustafa Reşid Paşa Türbesi
Kişi Hakkında:
- İstanbul’da doğdu, erken eğitimini babasından aldı, devlet kariyerine mühürdar olarak başladı. Mısır meselesi ve Cezayir sorunları gibi önemli dış politika konularında görev aldı, Paris ve Londra elçiliklerinde Avrupa diplomasisini yakından tanıdı.
- 1839’da Tanzimat Fermanı’nın ilan edilmesini sağladı; bu ferman Osmanlı’da modernleşme ve ıslahatların başlangıcı oldu. İngiltere’nin desteğiyle birlikte, isyan tertip eden Mısır valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın itaat altına alınmasında rol oynadı. Tanzimat’ın uygulanması sürecinde güçlü muhalefetle karşılaştı, birçok kez sadrazamlık yaptı ve azledildi.
- Dış politikada İngiltere’nin etkisini ve desteğini esas aldı, Kırım Savaşı sırasında İngiltere ve Fransa’nın Osmanlı’nın yanında savaşa katılmasını sağladı. Islahat Fermanı’nın Paris Antlaşması’nda yer almasını eleştirdi; gayrimüslimlerin haklarının Müslümanlarla dengeli olmasını savundu.
- Mustafa Reşid Paşa, sade ve anlaşılır resmi yazışma dilinin öncüsüdür. Tanzimat’ın temelini atan, devletin Avrupa’ya açılan kapısı ve reform hareketlerinin lideridir. 1858’de kalp krizi sonucu öldü.
Türbe Hakkında:
Yapım Yılı: 1860
Kim Yaptırdı: Ailesi veya Osmanlı Devleti
Mimarı: İsviçreli Mimar Fossati
Öne Çıkan Özellikleri:
- Türbe, Osmanlı türbe mimarisinden farklı olarak kare planlıdır.
- Üzerinde prizma şekilli, pandantiflerle desteklenen bir kubbe vardır.
- Yapı kesme taştan yapılmış ve 2 metrelik podyum üzerine oturtulmuştur.
- Türbenin her cephesinde farklı uygulamalar görülür:
- Batı cephesinde tek pencere vardır. Doğu cephesinde saçaklı, iki sütun üzerine oturan küçük bir portal görünümü veren giriş bulunur. Kuzey cephesinde büyük bir pencere açıklığı vardır. Güney cephesi asıl cephedir, diğerlerinden daha özenli yapılmış, küfeki taşından olmasına rağmen mermerle kaplanmıştır. Güney cephede 3 büyük pencere yer alır.
- İç mekan sade olup, yalnızca pandantiflerde alçı kabartma süsler ve akantüs yaprakları bulunur.
- Kubbe iç kısmı kalem işleriyle süslenmiştir.
- Pencereleri ayıran kemerleri taşıyan ayaklarda bitkisel bezemeler, akantus yaprakları ve rozetler yer alır.
- Türbede Sadrazam Mustafa Reşit Paşa ile oğulları Mehmet Cemil Paşa, Ali Galip Paşa ve Salih Bey gömülüdür.
- Kuzey cephesine bitişik, demir şebekeli açık mezar ise Raşit Paşa’nın kızı Adile Sultan’a aittir.
