Nişancı Mehmet Paşa Camii
- Yapımından sonraki değişiklikler
- 1766 yılında, Sultan III. Mustafa döneminde, Mehmed Paşa’nın torunu Şükrullah Efendi tarafından caminin ilk büyük tamiri gerçekleştirilmiştir.
- Daha sonra, 1835 yılında Sultan II. Mahmud döneminde, Vakıf Nazırı Mekkîzâde Mustafa Âsım Efendi tarafından ikinci bir onarım yapılmıştır.
- 1958 yılında ise Vakıflar tarafından bir onarım daha gerçekleştirilmiştir.
- Son olarak, 2007-2008 yıllarında kapsamlı bir restorasyon yapılmış ve cami 2008 yılında yeniden ibadete açılmıştır.
- Öne çıkan özellikleri
- Nişancı Camii, Mehmed Paşa Camii, Nişancı Paşa Camii ve Boyalı Mehmed Paşa Camii olarak da bilinir.
- Klasik Osmanlı mimarisi; Sinan’ın geliştirdiği sekizgen şemanın değişik bir uygulaması. Dört büyük ve dört küçük yarım kubbelerle desteklenen ana kubbe, sekiz ayak üzerine oturur. Mihrap ile iki yandaki çıkıntılar üzerinde birer yarım kubbe bulunur.
- Camide, üç sıra pencere ile bol ışıklandırma sağlanmıştır. İç kısım, palmet ve rûmî motifli kalem işleri ve yazılarla süslüdür. Mihrabın iki yanında somaki mermerden yapılmış vaaz kürsüleri bulunur. Zarif minber geometrik desenli şebekelidir ve külâhı altın yıldızlarla süslenmiştir.
- Beş gözlü son cemaat yeri, çapraz tonoz ve kubbelerle örtülmüştür. Avluda sekiz sütunlu külâhlı bir şadırvan bulunur. Caminin avlu etrafındaki duvarları taş-tuğla almaşık örgüdedir.
- Kuzeybatıda yer alan tek şerefeli minare, sarkıtlı mukarnaslıdır ve klasik Osmanlı sanatının ince örneklerinden biridir.
- Külliyenin iki medresesi ve bir tekkesi vardır; ancak bu yapılar günümüze ulaşmamıştır. Hadîkatü’l-Cevâmi eserinde (Süleyman Besim Efendi ve Ali Sathı Bey eklerinde), medrese ve zâviyenin 1835 yılında onarıldığı belirtilmiştir.
- Külliyenin banisi Mehmed Paşa’nın türbesi, sekizgen planlı ve kubbelidir; mermerden yapılmış olup oldukça sadedir. Türbenin önünde üç pencereli yazlık sebil bulunmaktadır.
- Cami çevresindeki hazîrede Mehmed Paşa’nın ailesinden ve dönemin önemli şahsiyetlerinden birçok kişinin mezarı bulunmaktadır.
