Şişli Etfal Hastahanesi Camii
SESLİ ANLATIM:
YAPIM YILI:
1899 - 1907
KONUMU:
Şişli, İstanbul
KİM YAPTIRDI:
II. Abdülhamid
MİMARI:
Raimondo d’Aronco
Yapımından Sonraki Değişiklikler:
- Proje, İtalyan mimar Raimondo d’Aronco tarafından hazırlanmıştır.
- Hastane baş mimarı ve Mühendishane-i Hümayun hocalarından Mahmud Şükrü Bey, projede değişiklik yaparak uygulamayı yürütmüştür.
- Mimar d’Aronco’nun gözetimi için bir diğer İtalyan mimar Felix Pellini’nin adı geçmekte olup, fiilen çalışıp çalışmadığı kesinlik kazanmamıştır.
- Yapım sürecinde d’Aronco’nun projedeki “revaklı” kısımlar ve kule konumu bazı farklılıklarla uygulanmıştır.
- Projedeki art nouveau ve oryantalist öğeler sadeleşerek “style Turc” (Türk üslubu) olarak adlandırılan daha durağan bir tasarıma dönüşmüştür.
- Zaman içinde ufak onarımlar yapılmış olmakla birlikte, önemli bir tadilata dair açık bilgi bulunmamaktadır.
Öne Çıkan Özellikleri:
- Cami dikdörtgen planlıdır. Dört çift ayak tarafından taşınan düz atkılı bir örtüsü ve kiremit kaplı çatısı vardır.
- D’Aronco’nun projesinde mescide “kule-minare” işlevi kazandırılmış; sonuçta saat kulesi ve minare formunun birleştiği, anıtsal görünümlü bir yapı ortaya çıkmıştır.
- Kule yaklaşık 20 m yüksekliğinde olup kare planlıdır. Kırmızı tuğla ve beyaz mermerin renk almaşığı ile cephesi düzenlenmiştir.
- Kule eksenindeki kemer alanına yerleştirilen saat, dönemin “alaturka ve alafranga” vakit gösteren “porcelaine diaphane” (porselen benzeri) sistemiyle geceleri de aydınlatılacak şekilde tasarlanmıştır.
- Girişteki üstü sivri kemerli çerçevede yapının kitabesi bulunmaktadır.
- D’Aronco’nun çizimlerinde yeralan geniş saçaklı revaklar, uygulamada iç mekana dahil edilerek daha kullanışlı bir alan yaratılmıştır.
- Genel tasarım, döneminin eklektik üslubunu yansıtmakla birlikte, resmi belgelerde “Türk üslubu” olarak tanımlanmıştır.