Sultan I. Abdülhamid Türbesi
I. Abdülhamid
Doğumu/Ölümü: 1725 - 1789
Ünvanı: 27. Osmanlı Padişahı
Hakkında: I. Abdülhamid, Sultan III. Ahmed’in oğludur. 1730 Patrona Halil İsyanı sırasında henüz çocuk yaşta olan padişah, uzun yıllar göz hapsinde yaşamış, 21 Ocak 1774’te Osmanlı tahtına geçmiştir. Saltanat dönemi Osmanlı-Rus Savaşı ve Küçük Kaynarca Antlaşması gibi kritik gelişmelere sahne olmuştur. Orduyu yeniden düzenlemeye, donanmayı güçlendirmeye ve mühendislik okulları açmaya önem vermiştir. İyi huylu, merhametli ve gayretli bir hükümdar olarak anılır. 7 Nisan 1789’da felç sonucu vefat etmiş, kendi yaptırdığı bu türbeye defnedilmiştir.
IV. Mustafa
Doğumu/Ölümü: 1779 - 1808
Ünvanı: 29. Osmanlı Padişahı
Hakkında: IV. Mustafa, 8 Eylül 1779’da I. Abdülhamid’in oğlu olarak İstanbul’da doğdu; annesi Ayşe Sîneperver Sultan’dır. Sarayda klasik bir şehzade eğitimi aldı, amcası III. Selim’in çocuksuz olması nedeniyle rahat bir şehzadelik dönemi geçirdi. III. Selim’in yenilikçi reformlarına karşı çıkan yeniçeri ve ulemâ isyanının (Kabakçı Mustafa İsyanı) ardından 29 Mayıs 1807’de tahta çıktı. Ancak isyancıların ve eski düzen yanlılarının baskısı altında otorite kuramadı; bu dönemde devlet iç karışıklık, düzensizlik ve Rus savaşındaki başarısızlıklarla zayıfladı. Eski düzeni yeniden tesis etmek isteyen Alemdar Mustafa Paşa, III. Selim’i tekrar tahta çıkarmak için İstanbul’a gelince IV. Mustafa, kardeşi Mahmud ve amcası Selim’i öldürtmeye kalktı. Selim öldürüldü ancak Mahmud kaçarak kurtuldu ve 28 Temmuz 1808’de tahta çıkarıldı. IV. Mustafa ise tahttan indirilip saraya kapatıldı, birkaç ay sonra II. Mahmud’un emriyle boğularak öldürüldü (17 Kasım 1808) ve Bahçekapı’daki babasının türbesine defnedildi.
Fatih, İstanbul
Yapım Yılı: 1776-1777
Kim Yaptırdı: Sultan I. Abdülhamid
Mimarı: Hassa Başmimarı Mehmed Tahir Ağa ve Bina Emini Mustafa Ağa
Öne Çıkan Özellikleri:
- Kare planlı, tamamen mermerden yapılmış, dıştan iki katlı görünümlü ve kubbelidir.
- 26 pencere ile aydınlanır, kubbe pandantiflerinde ve iç duvarlarda zengin kalem işleri bulunur.
- Türbenin kuzey duvarında Hz. Peygamber’in ayak izi (Kadem-i Şerif) özel bir mermer pano içinde sergilenir.
- Giriş kapısı, dış avlu ve revak kapıları ayet kitabeleriyle süslüdür.
- İç yazı kuşağında Mülk Suresi yer alır, kubbe içi yazı kuşağı ve pandantiflerde Esma-ül Hüsna, İsm-i Celâl, İsm-i Nebî, Çehar-ı Yâr-ı Güzin ile Hasan ve Hüseyin isimleri madalyonlar içinde yazılıdır.
- Türbe içinde I. Abdülhamid’in sandukasına ek olarak oğulları Şehzade Mehmet Abdüssamed, Şehzade Osman Seyfeddin ve Şehzade Burhanettin’in sandukaları da bulunmaktadır.