Talat Paşa Türbesi
Kişi Hakkında:
- Talat Paşa, 1 Eylül 1874’te Edirne’de doğdu. Genç yaşta geçim sıkıntısı nedeniyle çalışmaya başladı, Edirne Posta ve Telgraf İdaresi’nde görev yaptı, Fransızca ve Rumca öğrendi. Jön Türk hareketine katılarak muhalif çevrelere girdi, 1896’da İttihat ve Terakkî Cemiyeti bağlantısı nedeniyle tutuklandı ve üç yıl hapis yattı. 1898’de affedilerek Selanik’e sürüldü.
- Selanik’te düşük rütbeli memurluk yaparken mason ve Bektaşi çevrelerinde aktif oldu, 1906’da Osmanlı Hürriyet Cemiyeti’nin kurucularından biri oldu ve 1907’de bu cemiyetin Paris’teki Osmanlı Terakkî ve İttihat Cemiyeti ile birleşmesinde etkili oldu.
- 1908’de II. Meşrutiyet’in ilanında önemli rol oynadı, Edirne milletvekili seçildi ve Meclis-i Mebusan başkan vekili oldu. 1909’da içişleri bakanı olarak görev yaptı.
- 1913 Bâbıâli Baskını’nda İttihat ve Terakkî’nin iktidarı ele geçirmesinde baş aktörlerden biriydi ve tekrar Dahiliye Nazırı oldu. I. Dünya Savaşı sırasında savaş yönetimini yürüten İttihatçı lider kadroda yer aldı ve 1915 Tehcir Kanunu’nun çıkarılması ve uygulanmasında etkili oldu.
- 3 Şubat 1917’de sadrazamlığa getirildi, Brest-Litovsk Barış görüşmelerinde Osmanlı heyetine başkanlık etti. 1918’de Sultan Reşad’ın ölümünden sonra istifa etti ancak kısa süre sonra yeniden sadrazam oldu; Osmanlı’nın savaşı kaybetmesi üzerine 8 Ekim 1918’de istifa etti.
- İttihat ve Terakkî’nin feshine karar verilen son kongreye başkanlık etti ve Enver ve Cemal Paşa ile birlikte yurtdışına kaçtı. Berlin’de İttihatçı faaliyetleri sürdürdü. 15 Mart 1921’de Berlin’de, 1915 olaylarının intikamını almak isteyen Soghomon Tehliryan tarafından öldürüldü; katili Alman mahkemesi tarafından beraat ettirildi. Talat Paşa’nın naaşı 1943’te Türkiye’ye getirilerek Hürriyet-i Ebediyye Tepesi’ne defnedildi.
Türbe Hakkında:
Yapım Yılı: 1943
Kim Yaptırdı: Türkiye Cumhuriyeti Devleti
Mimarı: Bilinmiyor
Öne Çıkan Özellikleri:
- Talat Paşa’nın mezarı, sade bir anıt-mezar biçimindedir.
- Anıtın üzerinde kimliğini ve ölümünü belirten yazılar bulunur.
- Mezarı çevreleyen alanda İttihat ve Terakkİ Cemiyeti’nin bazı diğer önde gelen isimleri ve II. Meşrutiyet’in önemli figürleri de yer alır.
- Anıt mezar, Türk siyasal tarihinde özellikle İttihatçı mirasla ilişkilendirilmiş bir sembol niteliği taşır
