Bizans İmparatoru I. Justinianus ve eşi Theodora (kilise), II. Bayezid döneminde Darüssaade Ağası Hüseyin Ağa (camiye dönüştüren)
Mimarı
Bilinmiyor
- Yapımından sonraki değişiklikler
Küçük Ayasofya Camii, 1497 (1504 olduğu da söylenir) yılında II. Bayezid döneminde Darüssaade Ağası Hüseyin Ağa tarafından camiye dönüştürülerek son cemaat yeri, minare, mihrap, minber ve müezzin mahfili eklendi.
1750-51 yıllarında Sadrazam Mustafa Paşa tarafından minaresi yeniden inşa edilen cami, 1836 ve 1956 yıllarında kurşun kaplama ve sıvaları yenilenerek onarımdan geçirildi.
1937 yılında minaresi kaidesine kadar yıkılan cami, 1955 yılında kesme taş kullanılarak tekrar yapıldı.
- Öne çıkan özellikleri
Eski adıyla Aya Sergios ve Bakhos Kilisesi.
8 köşeli kubbeli yapısı ile İstanbul’daki en eski Bizans döneminden kalma yapılardandır.
Kapısında 16. yüzyıl ağaç işçiliği örneği kapı ile Hadis-i Şerif içeren kitabeler mevcuttur.
Bahçesinde 24 odalı Hüseyin Ağa Medresesi bulunur, Yesevi Vakfı tarafından restore edilmiştir.
Hüseyin Ağa’nın türbesi ve Şeyh Hoca Kamil Efendi’nin kabirleri cami avlusunda yer alır.
Kilisenin Aziz Sergius ve Aziz Bacchus adına yapılmasının kökeni, I. Justinianus’un kurtuluşuyla ilişkilendirilir.