Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi
- Yapımından sonraki değişiklikler
- Ayasofya aynı yere üç kez inşa edilmiş bir eserdir.
- İlk olarak “Büyük Kilise” adıyla inşa edilen Ayasofya, 360 yılında II. Konstantin döneminde açılmıştır. Ancak, 404 yılında çıkan bir isyan sırasında meydana gelen yangın sonucunda büyük ölçüde hasar görmüş ve bu yapıdan günümüze herhangi bir kalıntı ulaşmamıştır.
- İkinci Ayasofya, II. Theodosius tarafından ilk yapının kalıntıları üzerine inşa ettirilmiş ve 415 yılında ibadete açılmıştır. Bu yapı da bazilika planında olup ahşap çatılı olarak inşa edilmiştir. 532 yılında I. Jüstinyen’e karşı gerçekleştirilen Nika Ayaklanması sırasında isyancılar tarafından yakılıp yıkılmıştır.
- 537’de bazilika planlı bir patrik katedrali olarak inşa edilen yapı, 1453’te İstanbul’un Fethi’nin ardından Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmet tarafından camiye çevrilmiştir.
- Osmanlı döneminde kilise formatından camiye dönüştürüldüğü için minareler, mihrap, minber ve müezzin mahfili eklenmiştir.
- 1935’te müze olarak kullanılmak üzere cami statüsü kaldırılmıştır.
- 2020’de tekrar cami olarak kullanılmaya başlanmıştır.
- Öne çıkan özellikleri
- Bizans ve Osmanlı mimarisinin birleştiği en önemli eserlerden biridir.
- Dünyanın en büyük kubbelerinden birine sahiptir.
- İç mekanında, mozaiklerle süslenmiş İsa, Meryem, başmelekler ve çeşitli azizlerin tasvirleri bulunmaktadır.
- Osmanlı döneminde yapılan eklemelerle İslam sanatının önemli örnekleri de yer almaktadır.
