Nasuhi Mehmet Efendi Tomb

SESLİ ANLATIM:

TÜRBEDEKİ KİŞİ:

Nasuhi Mehmet Efendi

TÜRBE KONUMU:

Üsküdar, İstanbul

ÜNVANI:

Şeyh

DOĞUMU / ÖLÜMÜ:

1648 - 1718

Kişi Hakkında:
  • Nasuhi Mehmet Efendi, 1648–1653 yılları arasında Üsküdar, Toygartepesi’nde doğmuştur. Sipahi zümresinden, seyyid bir aileye mensuptur; asıl adı Mehmet, “Nasuhi” ise babasının adıdır. Üsküdar’da eğitim gördü ve genç yaşta Şeyh Karabaş Velî’ye intisap ederek Halvetî-Şâbânî yoluna girdi.
  • Henüz 25 yaşındayken Mudurnu’da irşad görevine başladı, bu sırada sürgünde olan şeyhini Limni’de defalarca ziyaret etti. 1685’te Üsküdar’a döndü ve 1688’de kendi dergâhını kurdu. 1705’te Eyüp Sultan Camii kürsü şeyhliğine tayin edildi. 1714’te Kastamonu’ya sürgün edildi ancak iki yıl sonra geri döndü. 14 Ağustos 1718 tarihinde vefat etti ve dergâhının haziresine defnedildi.
  • Halvetî-Şâbânî tarikatının Nasuhiyye kolunun kurucusudur. Dindarlığı, zühdü ve özellikle Miraciyye geleneğinin yaygınlaşmasına öncülük etmesiyle tanınır; bu eser ilk kez onun dergahında okunmuştur. Hayatı ve kerametleri hakkında iki ayrı menâkıbnâme kaleme alınmıştır. Meşihat görevi ölümünden sonra ailesine intikal etmiş, bu nesil Nasuhîzadeler adıyla bilinmiştir.
Türbe Hakkında:

Yapım Yılı: 1718

Kim Yaptırdı: Bilinmiyor

Mimarı: Bilinmiyor

Öne Çıkan Özellikleri:

  • Türbe, Nasuhi Mehmet Efendi Cami’nin sol tarafında yer alır. İlk inşa edildiğinde cami gibi ahşap malzemeyle yapılmış, bugünkü şeklini 1863 tarihli onarımda almıştır. Dikdörtgen planlı, yığma taş duvarlı ve ahşap çatılıdır; dört pencereyle doğal ışık alır.
  • Türbe, arazinin ortasındaki ana binanın bir parçasıdır; bu ana yapı doğudan batıya doğru sıralanan türbe, cami-tevhidhâne ve selâmlık bölümlerinden oluşur. Türbenin kuzeyinde, eski derviş hücrelerinin bulunduğu düşünülen bir avlu ve bugünkü kagir meşruta vardır. Batıda, geniş bahçe içinde iki bölümlü bir harem dairesi yer almaktaydı. Bu bölüme, küçük avlu kanadı ve hazîreye açılan tâli kapıdan ulaşılırdı; güney cephedeki niyaz penceresi de bu bağlantıyı gösterir.
  • Türbede Nasuhi Efendi, hanımı ve soyundan gelenlere ait toplam on adet ahşap sanduka bulunmaktadır. Nasuhi Efendi’nin sandukası diğerlerinden büyük tutulmuş, pirinç şebeke ile çevrilmiş ve tavan ortasında yer alan sekiz kollu yıldız biçimli göbekle özel olarak vurgulanmıştır. Diğer sandukalar ise ajurlu ahşap korkuluklarla çevrilidir. Türbe ve cami-tevhidhâne duvarlarında Nasuhi Efendi ve Halveti büyüklerine ait hat levhaları yer alır.